Volkskrant (Forum) vrijdag 4 oktober 1996 Internauten eren alleen de techniek Internet is het domein van desperado's, meent Gerben Wierda. Wat technisch mogelijk is, is wat hen betreft per definitie wenselijk. Het is verbazingwekkend hoe naïef internauten, sommige internetproviders en andere enthousiastelingen over de elektronische snelweg zich laten meevoeren op de golven der vernieuwing (zie 'Censor moet afblijven van het internet', de Volkskrant, 20 september). Het huidige internet is anarchistisch, oncontroleerbaar, anoniem en een paradijs voor iedereen die zich wil onttrekken aan de cultuur waarin hij of zij leeft. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de huidige technologie stevig ondersteund wordt vanuit libertijnse, liberaalanarchistische hoek. Niet alleen de technologie komt, uit Amerika overwaaien, ook de zo goed bij die technologie passende libertijnse undergroundcultuur komt met de technologie meeliften, de hele wereld over. Dat leidt tot conflicten. Niet alleen tussen die libertijnse cultuur en de minder op individuele vrijheid gerichte culturen in Azië, maar zelfs met de meeste westerse democratieën zelf. Een extreem voorbeeld van zo'n conflict over normen en waarden is te vinden bij de kinderporno, die via internet straffeloos wordt verspreid. De naïviteit van de internetgemeenschap ligt vooral in het niet rekening houden met de culturele factor. Men redeneert vanuit de techniek, en men extrapoleert lineair. Voor minder op zekerheid gerichte geesten kwam de bemoeienis van de Duitse justitie met het aanbod van Nederlandse internetproviders dan ook niet onverwacht. Duitsland is een democratische rechtsstaat, en heeft met zijn verbod van het autonomen-blad Radikal helemaal in de geest van die rechtsstaat gehandeld, zoals ook in Nederland racistische uitlatingen en holocaust-ontkenningen illegaal zijn verklaard. De internetgemeenschap neemt de absolute vrijheid van meningsuiting als uitgangspunt zonder naar praktische consequenties of fundamentele grenzen te kijken. Tegelijkertijd is haar woede over vermeende censuur ongeloofwaardig, want de praktische consequenties van de bestaande techniek worden te pas en te onpas gebruikt om het eigen culturele uitgangspunt te beschermen. Kortom: de huidige internettechnologie verdraagt zich niet met normen en waarden zoals die in verschillende culturen (ook de onze) worden gesteld, De technologische bril van het merendeel van de internetgemeenschap veronderstelt dat de cultuur zich wel zal aanpassen. Maar de meeste mensen willen niet leven in een maatschappij waarin kinderporno niet kan worden tegengegaan, of waar smaad en racisme niet kunnen worden bestreden. Dat conflict is eeuwen oud en is niet opeens ontstaan nu er internettechnologie is. En ook de internettechnologie kan worden aangepast zodat onze culturele normen en waarden (bijvoorbeeld gij zult niet stelen) kunnen worden voorzien van een slot op de deur. Er moet een digitale jurisdictie worden gecreëerd. Daar zijn wel degelijk technische mogelijkheden voor. De uitkomst van het conflict tussen culturele nonnen en waarden en de wild west-normen van de internet-cowboys is heel ongewis. Maar culturele waarden kunnen de dominantie van de technologie wel degelijk doorbreken. Wat technisch mogelijk is, is daarmee nog niet per se wenselijk. Gerben Wierda is stafmedewerker van de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid